کد مطلب:259408 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:158
متوکل و قصد ویران کردن مزار به سال 237
باز مسلمان ها و دوستان اهل بیت علیهم السلام ساكت ننشستند، ازجان و مال گذشتند و به زیارت قبر پسر پیامبر صلی الله علیه و اله شتافتند. این جریان به متوكل مخابره گردید، بسیار ناراحت شد، ضمیر شیطانی او آتش گرفت، مجددا به سال 237 دستور ویران كردن آن را داد.
تاریخ نویسان معتبر مانند تاج الدین [1] در كتاب «اخبار الخلفاء» و قرمانی [2] در «اخبار الدول» برآنند كه:
متوكل دستور داد به سال 237 قبر امام حسین علیه السلام و خانه های مجاور را خراب كنند و از رفت و آمد مردم جلوگیری نمایند و تكرار این عمل فجیع در فاصله های كم چنان دل ها را جریحه دار و موجب تنفر و انزجار مسلمین گردید كه طبقات مختلف بغداد در مسجدها، دیوارها، كوچه ها، بازارها و معابر و مجامع عمومی فحش و ناسزا بر متوكل نوشتند و شعرا در هجوم و توبیخ متوكل شعر سرودند.
علی بن عباس مشهور به «ابن الرومی» كه از شعرای نامی محسوب است و
[ صفحه 246]
معتضد شانزدهمین خلیفه عباسی از ترس هجو، او را مسموم نمود و در سال 283 درگذشت، در كتاب «ستاره های فضیلت» در بخش طیره و تفأل از نظر اسلام، شرح حال او نگارش یافته رجوع شود.
وی در هجو متوكل اشعار ذیل را سروده است:
امامك فانظر أی نهجیك تنهج
طریقان شتی مستقیم و أعوج
و قد ألجمتكم خیفة القتل منكم
و فی القوم حاج فی الحیازیم حوج
و لم تقنعوا حتی استثارت قبورهم
كلابكم منها بهیم و دیزج
ابوالحسن علی بن محمد بن نصر بن منصور بن بسام بغدادی معروف «ابن بسام» از اعیان شعرای قرن سوم متوفای 302 به هجوگویی معروف بود و كسی از امیر و وزیر و برنا و پیر از آسیب زبان وی ایمن نبود. اشعار ذیل را در هجو متوكل سروده:
تالله ان كانت امیة قد أتت
قتل ابن بنت نبیها مظلوما
فلقد أتاه بنو أبیه بمثله
هذا لعمرك قبره مهدوما
أسفوا علی أن لا یكونوا شاركوا
فی قتله فتعره رمیما [3] .
تظاهرات ضد عباسی به جائی رسید كه این مرتبه نتوانست به منظور شوم خود مانند گذشته ها دست های گناهكارش مرتكب شده بود انجام دهد.
از جهتی هم ساكنین كربلا در مقابل مأمورین عكس العمل نشان داده و مانع شدند، به طوری كه شیخ طوسی رحمه الله از قاسم بن احمد بن معمر الاسدی كه از علمای سیره و مقیم كوفه است نقل می كند كه وی می گوید:
هنگامی كه متوكل در سال 237 هجری یك تیپ از سپاه خود را با فرماندهی یك سرتیپ برای تخریب قبر امام حسین علیه السلام و قدغن كردن زوار به نینوا اعزام كرد و سپاه به نینوا رسید. آنان شروع به عملیات خود كردند.
یك مرتبه اهل عراق ریختند و جلوگیری نمودند و گفتند: اگر همه ما را بكشید ما از زیارت امام حسین علیه السلام دست بردار نخواهیم شد.
[ صفحه 247]
وقتی دیدند كه اگر برخلاف گفته آنان رفتار شود، همه شان جان به كف حاضر به مرگ هستند و جریان را به متوكل گزارش نمودند.
متوكل به فرمانده آنها نوشت: كاری نداشته باش و به سوی كوفه عزیمت كن و چنان تصور كن كه برای اصلاح امور آنان آمده ای. به امر متوكل سرتیپ به بغداد برگشت. [4] .
معلوم می شود در ظرف مختصر و فرصت ناچیز اعاده بناء با سرعت هر چه تمام تر انجام گردیده اما بانیان كه بوده؟ باید بگوییم خود اهل سواد و ساكنین نینوا بوده اند.
و هر چه متوكل درباره قبر ریحانه ی پیامبر صلی الله علیه و اله تحقیر و توهین و تخریب می نمود، مسلمین به اعمال ضد عباسی دست می زدند و دماغ آنها را به خاك می مالیدند.
بدیهی است مسلمانانی كه به زیارت قبر امام حسین علیه السلام می آمدند یك زمین خالی ویران را كه زیارت نمی كردند، طبعا قبر را فوری تعمیر كرده به زیارت می پرداختند.
از روایت «امالی» معلوم می شود كه حكومت متوكل در نتیجه تكرار اعمال شوم خود رو به ضعف گذاشته و عظمت و قدرت خود را از دست داده و به حدی موهون و منفور شده بود كه مردم متمرد شده و در مقابل سپاه او دست به تظاهر زده و تهدیدشان می كردند و متوكل از انقلاب آنها به وحشت افتاد و فرمانده سپاه را برگردانید.
تاریخ نویسان معتبر مانند تاج الدین [1] در كتاب «اخبار الخلفاء» و قرمانی [2] در «اخبار الدول» برآنند كه:
متوكل دستور داد به سال 237 قبر امام حسین علیه السلام و خانه های مجاور را خراب كنند و از رفت و آمد مردم جلوگیری نمایند و تكرار این عمل فجیع در فاصله های كم چنان دل ها را جریحه دار و موجب تنفر و انزجار مسلمین گردید كه طبقات مختلف بغداد در مسجدها، دیوارها، كوچه ها، بازارها و معابر و مجامع عمومی فحش و ناسزا بر متوكل نوشتند و شعرا در هجوم و توبیخ متوكل شعر سرودند.
علی بن عباس مشهور به «ابن الرومی» كه از شعرای نامی محسوب است و
[ صفحه 246]
معتضد شانزدهمین خلیفه عباسی از ترس هجو، او را مسموم نمود و در سال 283 درگذشت، در كتاب «ستاره های فضیلت» در بخش طیره و تفأل از نظر اسلام، شرح حال او نگارش یافته رجوع شود.
وی در هجو متوكل اشعار ذیل را سروده است:
امامك فانظر أی نهجیك تنهج
طریقان شتی مستقیم و أعوج
و قد ألجمتكم خیفة القتل منكم
و فی القوم حاج فی الحیازیم حوج
و لم تقنعوا حتی استثارت قبورهم
كلابكم منها بهیم و دیزج
ابوالحسن علی بن محمد بن نصر بن منصور بن بسام بغدادی معروف «ابن بسام» از اعیان شعرای قرن سوم متوفای 302 به هجوگویی معروف بود و كسی از امیر و وزیر و برنا و پیر از آسیب زبان وی ایمن نبود. اشعار ذیل را در هجو متوكل سروده:
تالله ان كانت امیة قد أتت
قتل ابن بنت نبیها مظلوما
فلقد أتاه بنو أبیه بمثله
هذا لعمرك قبره مهدوما
أسفوا علی أن لا یكونوا شاركوا
فی قتله فتعره رمیما [3] .
تظاهرات ضد عباسی به جائی رسید كه این مرتبه نتوانست به منظور شوم خود مانند گذشته ها دست های گناهكارش مرتكب شده بود انجام دهد.
از جهتی هم ساكنین كربلا در مقابل مأمورین عكس العمل نشان داده و مانع شدند، به طوری كه شیخ طوسی رحمه الله از قاسم بن احمد بن معمر الاسدی كه از علمای سیره و مقیم كوفه است نقل می كند كه وی می گوید:
هنگامی كه متوكل در سال 237 هجری یك تیپ از سپاه خود را با فرماندهی یك سرتیپ برای تخریب قبر امام حسین علیه السلام و قدغن كردن زوار به نینوا اعزام كرد و سپاه به نینوا رسید. آنان شروع به عملیات خود كردند.
یك مرتبه اهل عراق ریختند و جلوگیری نمودند و گفتند: اگر همه ما را بكشید ما از زیارت امام حسین علیه السلام دست بردار نخواهیم شد.
[ صفحه 247]
وقتی دیدند كه اگر برخلاف گفته آنان رفتار شود، همه شان جان به كف حاضر به مرگ هستند و جریان را به متوكل گزارش نمودند.
متوكل به فرمانده آنها نوشت: كاری نداشته باش و به سوی كوفه عزیمت كن و چنان تصور كن كه برای اصلاح امور آنان آمده ای. به امر متوكل سرتیپ به بغداد برگشت. [4] .
معلوم می شود در ظرف مختصر و فرصت ناچیز اعاده بناء با سرعت هر چه تمام تر انجام گردیده اما بانیان كه بوده؟ باید بگوییم خود اهل سواد و ساكنین نینوا بوده اند.
و هر چه متوكل درباره قبر ریحانه ی پیامبر صلی الله علیه و اله تحقیر و توهین و تخریب می نمود، مسلمین به اعمال ضد عباسی دست می زدند و دماغ آنها را به خاك می مالیدند.
بدیهی است مسلمانانی كه به زیارت قبر امام حسین علیه السلام می آمدند یك زمین خالی ویران را كه زیارت نمی كردند، طبعا قبر را فوری تعمیر كرده به زیارت می پرداختند.
از روایت «امالی» معلوم می شود كه حكومت متوكل در نتیجه تكرار اعمال شوم خود رو به ضعف گذاشته و عظمت و قدرت خود را از دست داده و به حدی موهون و منفور شده بود كه مردم متمرد شده و در مقابل سپاه او دست به تظاهر زده و تهدیدشان می كردند و متوكل از انقلاب آنها به وحشت افتاد و فرمانده سپاه را برگردانید.
[1] تاج الدين بن عليا نجب معروف به «ابن ساعي» خازن كتابخانه متنصر خليفه 36 عباسي 640 - 623 بوده، در علم تاريخ تبحر كامل داشت تأليفات زيادي دارد به نام «اخبار الحلاج»، «اخبار الخلفاء»، «اخبار الربط»، «اخبار قضاة بغداد»!، «اخبار الوزراء» و غيره به سال 674 وفات يافته است. ريحانة الادب: ج 5 ص 365.
[2] احمد بن يوسف قرماني صاحب «تاريخ اخبار الدول و آثار الأول» سال 1019 در دمشق فوت كرده و در مقبره فراديس مدفون گرديد. ريحانة الأدب: ج 3 ص 288.
[3] ريحانة الادب: ج 1، ص 161.
[4] امالي شيخ طوسي: ص 209. تظلم الزهرا عليهاالسلام: ص 217.